DE GERRIT VAN HOUTEN LEZING 2025
18 januari 2025 | 11:00 TOT 12:00
‘Sam van Houten tegen de rest’, door Coen Brummer.
Samuel van Houten (1837-1930) maakte naam met het ‘kinderwetje’, de eerste sociale wet van Nederland. Maar Van Houten was meer dan zijn kinderwet. In deze lezing vertelt historicus Coen Brummer, aan de hand van zijn recente biografie, over het leven en de politieke keuzes van deze staatsman.
Van Houten gold als jong Kamerlid uit Groningen als de grote vernieuwer van het liberalisme. Twintig jaar lang was hij de belangrijkste voorvechter van kiesrechtuitbreiding en rechtvaardiger belastingen. Katholieken verafschuwden hem om zijn pleidooien voor geboortebeperking door voorbehoedsmiddelen en vrije echtscheiding. Feministen droegen hem op handen. Toen hij in 1894 plotseling partij koos tegen verdere kiesrechtuitbreiding, verloor hij na 25 jaar zijn Kamerzetel én al zijn politieke vrienden. Toch maakte hij een comeback als minister van Binnenlandse Zaken en hij zegevierde met een eigen kieswet. Aan het eind van zijn leven was hij zowel éminence grise als angry old man van de Nederlandse politiek. Hij wist op 85-jarige leeftijd nog een Kamerzetel te winnen met zijn eigen Liberale Partij. Toch keerde hij zich meer en meer af van de massademocratie.
Samuel van Houten was de oom van Gerrit van Houten en de vader van Barbara van Houten, de kunstenaars wiens werk te zien is op de Fraeylemaborg. Na afloop van de lezing is er tijd om een selectie werken van Gerrit en van Barbara te bezichtigen.
Over de spreker:
Coen Brummer (1986), historicus, is verbonden aan het Biografie Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij werkte als speechschrijver voor achtereenvolgende ministers van Justitie en Veiligheid en was directeur van het wetenschappelijk bureau van D66. Hij publiceerde eerder over de politieke geschiedenis van de negentiende en twintigste eeuw.
Over de Gerrit van Houten Lezing:
De kunstenaar Gerrit van Houten (1866-1934) werd in Groningen aan het Damsterdiep geboren. Gerrit toonde al op jonge leeftijd aanleg voor kunst. Hij schilderde de wereld om zich heen, stadsgezichten en landschap, het spel van licht, water en lucht. Daarnaast schilderde hij stillevens, en in mindere mate portretten. Hij is ongeveer 10 jaar actief geweest, tot zijn psychische gezondheid verslechterde en hij werd opgenomen in een instelling waar hij de rest van zijn leven verbleef. Hij overleed daar op 18 januari 1934. Het oeuvre van Gerrit, gemaakt tussen zijn 13de en 24ste jaar, is door zijn broers en zussen liefdevol bewaard en uiteindelijk ondergebracht in de Gerrit van Houten Stichting. De Stichting zet zich in voor het beheer en behoud van de collectie, en kocht in 1972 de Fraeylemaborg onder meer om zijn werk te exposeren.
Een lezing van Stichting Landgoed Fraeylemaborg, in samenwerking met de Vereniging Vrienden van de Fraeylemaborg, de Gerrit van Houten Stichting en de Jan Menze van Diepen Stichting.
Zaterdag 18 januari 2025
Deur open 10.30 uur
Aanvang 11.00 uur
Einde 12.00 uur
Tickets Vereniging Vrienden van de Fraeylemaborg: € 5,00
Tickets overig: € 6,50
Tickets zijn hier online te verkrijgen.
